11 Ocak 2017 Çarşamba

Mürted vakaasi,Akinci hava üssü

FETÖ'nün darbe girişiminin  haline gelen Akıncı 4. Ana Jet Üssü'nün bulunduğu yerin ikinci büyük  girişimine sahne olduğu ortaya çıktı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, darbe girişimi için "İkinci Mürted Vakası" benzetmesi yaptı. 1402  Savaşı'nın en kritik anları bugün Akıncı Üssü'nün bulunduğu alanda yaşandı. Osmanlı İmparatorluğu'nun başında bulunan Yıldırım Bayezid'in yanında yer alan komutanlardan bazıları ihanet edip Timur'un yanına geçti. Bu ihanet savaşın kaderini değiştirdi ve Osmanlılar meydandan yenik ayrıldı. Yenilgi 'Fetret Dönemi' olarak bilenen sürecin başlamasına neden oldu. Komutanların saf değiştirdiği yere, ihaneti hatırlatan "İslam dininden dönen" anlamına gelen "mürted" denildi. Bu bölgede yapılan askeri havalimanının yer aldığı üsse "Mürted Üssü" adı verildi. Mürted Üssü'nün ismi 1996'da "Akıncı" olarak değiştirildi.

Sebepleri :

Timur yaptığı seferler ile , Altın Orda Devleti ,İran ve Irak'ı ele geçirerek Osmanlı sınırına dayandı.Kuzey Hindistan'ıda aldı.Çin'e sefer yapmayı planlayan timur bu sefer öncesi batı sınırından emin olmak ve kendine rakip olarak gördüğü Osmanlı Devletini yok etmek istiyordu.

Savaş :

Timur'un yenilgiye uğrattığı Karakoyunlu Hükümdari Kara Yusuf ile Bağdat Hükümdari Sultan Ahmet Celayir , Yıldırım'a ;Yıldırım'ın Anadolu Türk birliğini sağlama çalışırken beyliklere son verdiğini Anadolu Türk Beylikleri'de Timur a sığınmışlardı. Beyliklerin yeniden kurulmasını isteyen bu beylerin karşılıklı yaptıkları kışkırtmalarla, savaş kaçınılmaz hale geldi.

Timur 1400'de Anadolu'ya gelerek Sivas'ı ele geçirdi. Şehir muhafızlarını öldürdü.Yıldırım Beyezit durumu öğrenince harekete geçti. Sivas'tan ayrılan Timur, daha sonra Ankara'yı kuşattı. Osmanli Ordusunun Çubuk Ovasında olduğunu öğrenince oraya yöneldi.Sonuçta 2 ordu Ankara'nın Çubuk Ovasında karşılaştı (1402). Osmanlı Ordusundaki Anadolu Türk Beyliklerinden oluşan bazı birliklerin Timur'un tarafına geçmesi,Timurun ordusunda zırhlı süvarilerin ve fillerin olması Osmanlı Ordusunun yenilmesine yol açtı.Yıldırım Bayezit Timur a esir düştü.

Sonuçları :

Timur, Ankara Savaşı sonunda Karamanoğulları ,Germiyanoğulları , Aydınoğulları , Saruhanoğulları ,Menteşeoğulları ve Hamidoğulları beyliklerinin topraklarını geri verdi.Bu beyliklerin Timur egemenliğinde yeniden canlanması Anadoluda Türk Siyasi Birliğinin bozulmasına neden oldu. Ankara Savaşında alınan yenilgi nedeniyle uzun süredir kuşatma altında tutulan İstanbul'un fethi yarım asır sonraya kaldı. Rumelideki Türk ilerleyişi durdu. Fetret Devri başladı...



Fasıla-i Saltanat olarak da bilinir. Yıldırım Bayezid'in Ankara Savaşı'nda (28 Temmuz 1402) yenilmesiyle başlayan bu döneme, kardeşleriyle girdiği mücadelede başarılı olarak yönetimi yeniden ele geçiren Mehmed Çelebi son vermiştir.

Ankara Ovası'nda yapılan savaşın kötüye gittiğini gören Yıldırım bayezid'in oğullarından Süleyman Çelebi, yanına Sadrazam Çandarlı Ali Paşa, Murad Paşa ve yeniçeri ağası Hasan Ağa ile birlikte kendine bağlı olan birlikleri de yanına alarak Edirne'de saltanatını ilan etti.

Savaşa katılan diğer şehzadelerden İsa Çelebi Balıkesir'de, Çelebi Mehmed ise Amasya'da kendi hükümdarlıklarını ilan ettiler. Yıldırım Bayezid ile birlikte Musa çelebi ve Mustafa Çelebi (Düzmece Mustafa) Timur'a tutsak düştüler.

Timur, zaferden sonra sekiz ay kadar Anadolu'da kalarak Osmanlı topraklarını yağmaladı. Anadolu'da daha önceden bulunan ancak Osmanlı topraklarına katılan eski Anadolu Beyliklerini yeniden canlandırdı. Osmanlı topraklarını ise 4 şehzade arasında paylaştırarak Anadolu'dan çekildi. Böylece Osmanlı Toprakları bölünmüş oldu.

Şehzadelerden ilk olarak Mehmed Çelebi harekete geçti. Orta Anadolu'daki Türkmen beylerini safdışı bırakarak güçlü bir Türkmen ordusu kurdu. İlk çarpışma ise Musa Çelebi ile İsa Çelebi arasında Bursa'da meydan geldi. Musa Çelebi Bursa'yı alarak hükümdarlığını ilan ettiyse de kısa bir süre sonra İsa Çelebi Bursa'yı yeniden ele geçirdi. Bu olay şehzadeler arasındaki mücadelenin kızışmasına yol açtı. Çelebi Mehmed, diğer kardeşlerini safdışı bırakarak Osmanlı İmparatorluğunu yeniden bir birlik altında toplamıştır.


Fetret Devri 

Fetret Devri adı verilen dönemin başında Timur, Anadolu beylerini eski topraklarına kavuşturdu. Osmanlı Devleti'ni kimin idare edeceği Bayezid'in oğulları, İsa, Süleyman, Musa ve Mehmet arasında mücadelelere yol açtı. Osmanlı devleti merkezleri olan Bursa ve Edirne birkaç defa el değiştirdi ve bu şahzadeler ellerine geçirdikleri başkentte kendilerini Osmanlı Sultanı ilan ettiler. Önce İsa Çelebi, ondan sonra Süleyman Çelebi ve en sonunda Musa Çelebi elimine edildikten sonra 1413 yılında Mehmet Çelebi tek başına Osmanlı Sultanı olarak tahta çıktı. Çelebi Mehmet, Osmanlı devletinin birliğini yeniden sağladı ve devleti babasının zamanındaki eski gücüne kavuşturdu. Bu dönemde Venediklilerle yapılan ilk deniz savaşı, başarısızlıkla sonuçlandı. 1421'de yerine oğlu Sultan II. Murat padişah oldu.

Timur Yıldırım'ın oğlu Mustafa Çelebi'yi de beraberinde Semerkant'a götürmüştü. Mustafa Çelebi olduğunu iddia eden  bir kişi Mehmet Çelebi saltanatının son yıllarında hükümdarlık iddiasında bulundu; Venediklilerin desteğiyle Selanik dolaylarında kuvvet toplayan Mustafa Çelebi Mehmet Çelebi'ye yenilerek Doğu Roma'ya sığındı. 1421de II. Murat saltanatı başında Mustafa Çelebi Bizanslıların desteğiyle büyük bir isyan başlattı ve bir müddet devlet merkezi Edirne'yi ve Rumeli idaresini eline alarak adına hutbe okutarak ve para bastırarak kendini Osmanlı Sultanı ilan etti. II. Murat'in Veziriazami Amasyalı Beyazid Paşa Sazlıdere Savaşından yenilip esir düştü ve öldürüldü. Mustafa ordusuyla Anadolu'ya geçip Bursa'ya hücum edip şehri kuşattı. Fakat II. Murat'in usta vezirleri tarafından Mustafa'nın çevresine onun bir düzmece olduguna inandırıldı; baş danışmanı vezirlik unvanı verilme sözü ile ayartıldı ve Bursa yakınlarına gelen ordusu dağıldı. Trakya'ya kaçtı ise orada da tutunamadı ve Kızılağaç Yenicesi'nde yakalanıp Edirne'de idam edildi. Düzmece Mustafa olayı denilen bu büyük isyan II. Murat'ın karşılaştığı ilk isyan olmadı. Ertesi yıl genç küçük kardeşi Küçük Mustafa isyan etti; İznik'i ele geçirdi ve yine baş danışmanı ihanetiyle bu isyan da bastırıldı.
.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder