Ordu’da “dondurma” denilince ilk akla gelen isim Denizcilerin dondurmasıdır. Çünkü o dondurma çok farklıdır. Ağızda yarattığı tat ve aroması ile tiryakilik yarattığı da söyleniyor. Hatta Ankara ve İstanbul’a da gönderiliyormuş.
Şimdiye kadar Denizcilerin dondurmasının yapılışı sır gibi saklanmıştı. “Meslek sırrı” diyerek hiçbir zaman bu sır açıklanmamıştı. Ta ki, Ordu Olay’a açıklanıncaya kadar, yani bize açıklanıncaya kadar.. Denizcilerin sahiplerinden Şener Beyle, yaza gireceğimiz bu günlerde bir röportaj yapalım, iyi olur diye düşündük. O’na ilk sözümüz “Sırrınızı, biliyorum söylemeyeceksiniz, o yüzden ısrarcı olmayacağım” dedim.. Şener Bey “Yok” dedi “67 yıldır kimseye söylemedik ama bugün size açıklayacağım” dediğinde heyecanlandım. Bu benim için bir şaşırtı oldu.
DENİZCİ AİLESİ
Ama önce dondurmayı yaratan Denizciler Ailesinden söz etmek istiyorum; Baba Mehmet Ağa(Denizci)’nın asıl mesleği ayakkabıcılık. Onlar kunduracılık diyor. Oğlu Münir de basit bir tezgâhla dükkânın önünde dondurma satıyor. Dondurmacılığı Perşembe’de Mehmet isimli birinin yanında çalışarak öğrenmiş.. Daha sonra 1948’de Merkez Ortaokulunun (şimdiki Cumhuriyet otoparkının bulunduğu yer) kenarındaki dükkânlardan birinde satış yapmışlar. O yıllarda soğutucular olmadığı için, kışın kuz yerlerde açılan derin kuyularda sıkıştırılarak saklanan kar’ı kullanıyorlarmış.
KARDEŞLERİN AYRILIĞI
Baba Mehmet Ağa, ayakkabıcılığı bırakıp bakkal ve sebzeciliğe başlamış. Münir de o dükkânın önünde açtığı tezgâhla dondurma satışlarına devam etmiş. Daha sonraki yıllarda üç kardeş (Münir, Yılmaz ve Şener) sinemalarda, cadde ve sokaklarda seyyar dondurmacılık yapmışlar.. Bu beraberlik 1967 yılına kadar devam etmiş ve o yıl kardeşler birbirinden ayrılmış.. Yılmaz Denizci Fidangör’de şimdiki o köşede “Denizciler” dondurma salonunu açmış. Münir de kardeşi Şener’le birlikte “Penguen” dondurma dükkânında işe başlamışlar. Münir Denizci 31 Ocak 2014’te vefat etmiş. Şener Denizci, ölen abisinin oğlunu, yani yeğeni Hasan’ı yanına almış,şimdi beraberce Penguen’i çalıştırıyorlar.
DONDURMANIN SIRRI
Gelelim o ünlü dondurmanın sırrına.. “Denizcilerin dondurması neden bu kadar ünlü ve özel?” Şener Bey şöyle anlatıyor: “Dondurmanın ana maddesi süt ve salep. Biz bu karışımın içine ithal (Yunanistan’dan) Damla sakızı koyuyoruz. Damla sakızı Yunanistan’ın Sakız Adasından geliyor ve biz bunu İstanbul Kapalı Çarşı’dan satın alıyoruz. Kullandığımız salep, Türkiye’de en pahalısı. Akdağmadeni’nde yetişiyor. Biz bu salepten başkasını asla kullanmıyoruz. Çünkü bir numara.. Bir de bu karışımın içine tarçın ve şeker ilave ediyoruz. Şöyle bir toparlarsak, süt, salep, tarçın, damla sakız ve şeker kullanmış oluyoruz.. Bütün bunları büyük bir kazanda 8’le 10 saat arasında kaynatıyoruz. Şöyle bir misal vermek gerekirse, düşünün l kilo sütün yarısı buharlaşana kadar kaynatıyoruz. İşte bizim sırrımız bu. Bu sırrı 67 yıl sonra ilk kez siz çözüp, kamuoyuna açıklamış oluyorsunuz…
LEZZET KALİTEDEN GELİYOR
Penguen dondurmada satışlara başlanmış. Şener Bey bize de ikram ediyor. Geçen seneye göre bu yıl fiyatlar birazcık artmış.. 28 lira olan 1 kilo dondurma, bu yıl 30 liradan alıcı buluyor.. Çünkü malzeme fiyatları çok artmış.. Örneğin salebin kilosu 300 lira.. Damla sakızının kilosu 670-700 liraya çıkmış.. Şener Bey “Ordu’da hiçbir dondurmacı bu fiyatlarla malzeme alıp dondurma yapamaz. Damla sakızını zaten bilemezler.. İşte bizim dondurmamızın sırrı bu” diyor.
ÖZEL FRİGO BUZ
Dondurması özel olan Penguen, farklı tatlarla da dikkati çekiyor. Frigo Buz da onların imalatı.. Frigo Buzun dışı çikolata kaplı, içi vanilyalı dondurmadan oluşuyor. Özel bir ambalaj içinde pazarlanıyor. Aslında Frigo Buz onların yeni imali de değil.. 40-50 sene önce sinemalarda da satmışlar.. Özellikle film aralarında sevilerek tercih ediliyormuş. Hatta söyleniyormuş ki, sırf frigo yemek için sinemaya gidenler varmış.
İKİ AYRI DENİZCİLER
Ordu’da Denizcilerin 2 ayrı iş yeri var. Biri Fidangör’de “Denizciler” adı ile diğeri Öğretmenevi’nin karşısında “Penguen” ismi ile hizmet veriyor. Her ikisinin imalatı da ayni.. Yani ayni malzeme, ayni tat.. Yaz gecelerinde, işyerlerinin önünde dondurma almak için sıraya giren insanların elbette bir bildikleri var !.
DONDURMANIN İNSAN VÜCUDUNA FAYDALARI
Sıcak yaz aylarında en çok tüketilen yiyecekler arasında soğuk bir tat olan dondurma yer almaktadır. Dondurma yaz aylarında serinletici özelliği sayesin de herkes tarafından tercih edilmektedir. İçinde bulundurduğu süt ve süt ürünleri mineralleri sayesin de hem serinletir hem de sağlığa faydaları bulunmaktadır.
Doğal süt ile yapılmış dondurmanın sağlık açısından yararları oldukça fazladır. İçerisin de bulundurduğu protein, karbonhidrat, yağ gibi maddelerle yanında A, D, E, C, ve B grubu vitaminler ayrıca magnezyum, fosfor, sodyum, potasyum, demir ve çinko gibi mineralleri bulundurmaktadır. Bu mineraller ve vitaminler sağlık açısından oldukça büyük faydalar sağlamaktadır.
Özellikle bu mineraller ve vitaminler çocukların sağlığı ve gelişimi açısından çok önemlidir. Dondurma genel olarak sıcak havalarda tüketilen bir besindir. Ancak uzmanlar dondurmanın sadece sıcak havalarda değil, belli zaman aralıkları içerisinde de tüketilmesi gerektiğini belirtmişlerdir.
Röportaj: AHMET GÜRPINAR
