Geçtiğimiz salı günü dünyanın en büyük petrol rezervlerine sahip ülke olan Venezüella'nın son Başkanı, otobüs şoförlüğünden gelme N.Maduro (BP Venezüella'nın İran'dan daha fazla petrol rezervi olduğunu söylüyor ve ülke dünyanın en büyük dört üreticisi arasında) ülkenin en büyük petrol kaynağı olan Orinocono'nun adını "Hugo Chavez" olarak değiştirdi. Hükümete yakın izleyiciler de alkışladılar. Bu arada hükümetin en muhalif eleştirmeni 42 yaşındaki Harvard mezunu Leopoldo Lopez ise aynı gün tevkif edilerek hapse tıkılıyordu.
1950'li yıllarda Latin Amerika'nın en zengin ülkelerinden bir olan Venezüella bugün sürünmekte. Ülkenin enflasyonu şimdi resmi sayılarla yüzde 56 ama Steve Hanke tarafından yapılan araştırmalarda karaborsa kurlardan hesaplanan enflasyon ise bu hafta yüzde 305 civarında. Çünkü artık bütçe açığı o kadar büyük ki sürekli para basılsa bile kamu açığı kapanamıyor, sürekli fiyatlar artıyor. Döviz de bitmekte olduğu için de ithalat da yapılamıyor.
Venezüella bugün herhalde dünyanın en tehlikeli ülkesi. Yılda 25 bin kadar insan bilinmeyen nedenlerle öldürülüyor. Ülkenin "Chavez türü" sosyalizmi sonucu ülke artık yaşanamaz hale gelmiş. Ülkenin devlet tarafından sahip olunan petrol üretim şirketi PDVSA Chavez döneminden beri zaten sadece hükümetinin iç ve dış siyasi hedeflerinin finansmanı için çalışıyordu. Bu da yapılması gereken yatırımların yapılamaması ve ülkenin petrol ve doğalgaz üretiminin azalmasına neden oluyordu. Ülkede petrol ve gaz temelde sadece siyaset için kullanılıyor. Elde ithalat için döviz de kalmadığından Venezüella'da en basit gıda bile bulunamıyor.
Yerel parayla bilet bile yok
Zaten Venezüella'nın petrol üretimi de aslında ipotek altında. Günde 3 milyon varile düşmüş olan üretimin günde 310 bin varili Çin'den alınan kredileri ödemek için kullanılıyor. Günde 400 bin varil ya maliyet ve piyasa fiyatının altında bir fiyatla Küba gibi yandaş birkaç ülkeye satılıyor ya da gıda takas etmek için kullanılmak zorunda. 600 bin varil de son derece düşük fiyatlarla, içerideki kullanım için halka satılıyor. Bu nedenle de ithalatı ödeyecek fon kalmıyor, dış borçlar da ödenmiyor. Artık yabancı hava yolları Venezüella'da yerel para ile bilet satmıyorlar, bilet parası da peşin alınıyor.
Venezüella'nın geri kalan 1.7 milyon varillik petrol ve doğalgazı kabaca yılda 58 milyar dolar döviz sağlıyor, bu da Venezüella'nın 80 milyar dolara yakın ithalatına yetmiyor. Bu nedenle bu yıl ithalatın yüzde 15 kadar azaltılması planlanıyor. Geçmişte bu tür nakit sorunları ortaya çıktığında Venezüella uluslararası piyasada bono satardı. Ancak şu anda Venezüella bonoları yüzde 18 faiz getirmekle beraber (Ukrayna bonolarının iki misli bir getiri ) gelişen ülkelerin bonoları arasında bu yıl en çok değer kaybeden bonolar olmuş. Döviz rezervleri kabaca 40 milyar dolardan 20 milyar dolara inmiş ve ithalat da daha da kısılmak zorunda! Venezüella kişi başına geliri 13 bin dolar kadar olması gereken bir ülke ama bugün dünyanın en yüksek enflasyonu ve kıtlıklar ile boğuşuyor.
Aşağıdaki grafik Chavez dönemi başlayıp petrol ve doğalgaz üretim şirketi tamamen siyasetin hizmetine verildikten sonra, yani 1998 yılından bu yana, üretimin nasıl azaldığını gösteriyor!
1950'li yıllarda Latin Amerika'nın en zengin ülkelerinden bir olan Venezüella bugün sürünmekte. Ülkenin enflasyonu şimdi resmi sayılarla yüzde 56 ama Steve Hanke tarafından yapılan araştırmalarda karaborsa kurlardan hesaplanan enflasyon ise bu hafta yüzde 305 civarında. Çünkü artık bütçe açığı o kadar büyük ki sürekli para basılsa bile kamu açığı kapanamıyor, sürekli fiyatlar artıyor. Döviz de bitmekte olduğu için de ithalat da yapılamıyor.
Venezüella bugün herhalde dünyanın en tehlikeli ülkesi. Yılda 25 bin kadar insan bilinmeyen nedenlerle öldürülüyor. Ülkenin "Chavez türü" sosyalizmi sonucu ülke artık yaşanamaz hale gelmiş. Ülkenin devlet tarafından sahip olunan petrol üretim şirketi PDVSA Chavez döneminden beri zaten sadece hükümetinin iç ve dış siyasi hedeflerinin finansmanı için çalışıyordu. Bu da yapılması gereken yatırımların yapılamaması ve ülkenin petrol ve doğalgaz üretiminin azalmasına neden oluyordu. Ülkede petrol ve gaz temelde sadece siyaset için kullanılıyor. Elde ithalat için döviz de kalmadığından Venezüella'da en basit gıda bile bulunamıyor.
Yerel parayla bilet bile yok
Zaten Venezüella'nın petrol üretimi de aslında ipotek altında. Günde 3 milyon varile düşmüş olan üretimin günde 310 bin varili Çin'den alınan kredileri ödemek için kullanılıyor. Günde 400 bin varil ya maliyet ve piyasa fiyatının altında bir fiyatla Küba gibi yandaş birkaç ülkeye satılıyor ya da gıda takas etmek için kullanılmak zorunda. 600 bin varil de son derece düşük fiyatlarla, içerideki kullanım için halka satılıyor. Bu nedenle de ithalatı ödeyecek fon kalmıyor, dış borçlar da ödenmiyor. Artık yabancı hava yolları Venezüella'da yerel para ile bilet satmıyorlar, bilet parası da peşin alınıyor.
Venezüella'nın geri kalan 1.7 milyon varillik petrol ve doğalgazı kabaca yılda 58 milyar dolar döviz sağlıyor, bu da Venezüella'nın 80 milyar dolara yakın ithalatına yetmiyor. Bu nedenle bu yıl ithalatın yüzde 15 kadar azaltılması planlanıyor. Geçmişte bu tür nakit sorunları ortaya çıktığında Venezüella uluslararası piyasada bono satardı. Ancak şu anda Venezüella bonoları yüzde 18 faiz getirmekle beraber (Ukrayna bonolarının iki misli bir getiri ) gelişen ülkelerin bonoları arasında bu yıl en çok değer kaybeden bonolar olmuş. Döviz rezervleri kabaca 40 milyar dolardan 20 milyar dolara inmiş ve ithalat da daha da kısılmak zorunda! Venezüella kişi başına geliri 13 bin dolar kadar olması gereken bir ülke ama bugün dünyanın en yüksek enflasyonu ve kıtlıklar ile boğuşuyor.
Aşağıdaki grafik Chavez dönemi başlayıp petrol ve doğalgaz üretim şirketi tamamen siyasetin hizmetine verildikten sonra, yani 1998 yılından bu yana, üretimin nasıl azaldığını gösteriyor!
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder