Eklemlerde vücut tarafından üretilen bir iltihap olan ve nedeni bilinmeyen artrit çok sayıda insanın kâbusu. Kıkırdağın zarar görmesiyle birlikte hastalıktan muzdarip olanlar hareket edemez duruma geliyor ve yoğun ağrı çekebiliyor. Nadiren de görülse tüm kıkırdak tamamen yok olabiliyor ve kemiklerin sürtünmesine neden olabiliyor.
Artrit aynı zamanda Lupus başta olmak üzere akciğer, böbrek ve kalbi etkileyen pekçok romatizmal hastalıkla da ilişkili. Erken teşhisle bazı formları tedavi edilebilse de kesin bir çaresi bulunmuyor.
TARİHİ BİR BULUŞA İMZA ATTILAR
Dr. İbrahim Özbolat'ın da yer aldığı Pensilvanya Eyalet Üniversitesi'ndeki araştırmacılar laboratuvar ortamında 3D yazıcılar sayesinde inek eklemlerinden kıkırdak dokusu üretmeyi başararak hastalığın tedavisi yolunda tarihi bir buluşa imza attılar.
Benzer yolla, seri hâlde insan kıkırdağı üreterek artriti kalıcı olarak tedavi etmek isteyen doktorların araştırması Scientific Reports dergisinde yayımlandı.
Dr. İbrahim Özbolat, "Amacımız büyük oranda zarar görmüş dokunun yerine geçebilecek bir doku ya da protezler oluşturmak. Eklemlerinde osteoartrit rahatsızlığından muzdarip olanlar çok acı çekiyor. Bunun için alternatif bir tedaviye ihtiyacımız var." dedi.
YENİ YÖNTEM AVANTAJ SAĞLIYOR
Kıkırdağın tek bir hücre tipinden oluşması ve kan damarı içermemesi nedeniyle bioprint için uygun bir doku olduğunu belirten Özbolat, önceki girişimlerde hidrojel yapısı içindeki jölemsiz bir plastik maddeye gömülen dokuların bu ortamda olması gerektiği gibi gelişmediğini, hidrojelin hücreleri hapsederek doğal dokudaki gibi iletişim kurmalarını engellediğini ve ayrıca zehirli bileşikler açığa çıkarabildiğini söyledi.
Yeni yöntem sayesinde ise bağlar her ölçüde üretebilecek ve protezler de daha büyük yapılabilecek. Doğal yapıyı kopyalamak için önce dikey sonra da yatay baskıyla gerçek eklem kıkırdağı taklit edilebilecek.
Araştırmacıların ürettiği kıkırdak hücreleri, yosun özünden yapılma bir inçin 300 ve 500'de biri ölçüsündeki çapa sahip ince tüpler içerisinde üretildi. Tüplerden alınan kıkırdak bağlar 3D baskıda kullanılabiliyor. Yarım saat içerisinde, basılmış kıkırdak protez yeterli düzeyde birbirine geçerek laboratuvuar kabına alınabiliyor ve sonunda da tamamen birleşiyor.
SONRAKİ AŞAMA: İNSAN KIKIRDAĞI
Bundan sonraki aşama aynı sürecin insan kıkırdağına uygulanması. Doku reddinin önlenmesi için her insanın kendi vücudundan örnek alınarak hastaların tedavi edilmesi planlanıyor. Kaynak olarak mevcut bir bağ ya da kıkırdak hücrelerine dönüştürülmüş kök hücreler kullanılabilecek.
Yeni yöntem sayesinde sporcuların kariyerlerinin de uzayabileceği belirtiliyor.
1983 Adana doğumlu olan Prof. Dr. İbrahim Özbolat, ODTÜ Makina Mühendisliği ve Endüstri Mühendisliği'nden mezun. New York Eyalet Üniversitesi ve Buffalo Üniversitesi'nde sistem mühendisliği ve endüstri mühendisliği doktorası yapan Özbolat; şu an Penn State Üniversitesi'nde akademisyen ve araştırmacı olarak çalışıyor. Doku mühendisliği ve biomalzeme üzerine uzmanlaşan Özbolat'ın üç boyutlu yazıcılarla üretilen sentetik insan dokularıyla ilgilenen bir teknoloji türü olan "bioprinting" üzerine çok sayıda makale ve araştırma yayımlayarak ödül aldı.
HABERTÜRK
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder