Acısı yüreğimize oturan Soma'da kömür olduğunu bulan kişi Alman uyruklu bilim insanı Alfred Philippson'dur.Philippson çok yönlü birisiydi; gezgin, yer bilimci ve coğrafyacı kimliğiyle 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başında bu özellikleriyle adeta damgasını vurmuştu. Babası Ludwig de kendisi kadar tanınmış birisidir. Baba Philippson, haham olarak Yahudi dünyasında hem bir din adamı hem de İsrailiyat alanında döneminin en yetkin yazar ve yayıncısıydı. 1811 doğumlu Ludwig, 1839 ile 1953 arasında zahmetli bir çalışmayla Tevrat'ın Almanca çevirisini ve açıklamalarını kendisine ait matbaada basarak yayınladı.Öldüğü tarih olan 1899'a kadar din ve edebiyat alanında çok sayıda yazı yazdı, kitap çıkardı.
GÖZÜPEK GEZGİN Böylesine aktif ve çok yönlü bir babanın en küçük oğlu olan Alfred, 1864'te Bonn'da doğdu. Orta öğrenim sonrası gittiği Leipzig'de coğrafya, jeoloji ve mineraloji tahsili gördü. O dönem Almanya'da bir Yahudi olarak gerek eğitimi esnasında gerekse de akademisyen olduğu dönemde oldukça zorluk çekti. Aynı zamanda gözüpek bir gezgin de olan Philippson 1897'den itibaren Anadolu'ya ve Yunanistan'a hem bir yer bilimci hem de coğrafyacı olarak gelmeye başladı. Philippson, Soma civarında yer bilimleri alanında araştırmalar yaptı. Bu çalışmalarını Balıkesir Balya'ya kadar genişletti. Soma'da bulunan linyit kömürünün bilimsel olarak ilk çalışmasını yapan kişidir.
İLK OCAK 1913'TE AÇILDI Alfred İzmir-Bandırma demiryolunu inşaa eden Fransız inşaat firması, Soma bölümünü 1912'de hizmete açtı.Soma'da ilk linyit maden ocağı da 1913 yılında açıldı ve Kırkağaçlı Çimeris ile Akhisarlı Rıfat tarafından işletilmeye başlandı. O savaş günlerinin sıcaklığı içinde madenin işletmesi 1914'te Osmanlı'nın müttefiki olan Almanlar'a geçti.
TOPLAMA KAMPINDA ÖLDÜ Philippson bilimsel olarak çok parlak günler yaşarken, Nazilerin iktidara gelmesiyle dünyası karardı. Yahudi kimliği nedeniyle önce üniversiteden atıldı sonra da gündelik hayatta büyük zorluklar yaşadı ve Theresienstad adlı toplama kampına kapatıldı. Bilim insanı dostlarının büyük çabasıyla hayatta kalması ve daha da ötesi burada kendisine masası olan bir oda verilmesi adeta bir mucizedir. O masada yaşadıklarını, anılarını yazdı. 1953 yılında Bonn'da öldü.
YUNANLILAR'DAN FAHRİ DOKTORA UNVANI
Çok yönlü kişiliği ile dikkat çeken Alfred Philippson, saha çalışmalarında karşılaştığı arkeolojiyle de ilgilenmekte gecikmedi. Yer bilimci ve coğrafyacı kimliğiyle yaptığı çalışmalarda, Bergama yakınlarında Allioni Antik Kenti'nin bulunmasına da yardım etmiştir. Yunanistan arkeolojisinde çok büyük katkıları bulunmaktadır. Bu nedenle Atina Üniversitesi tarafından Alfred Philippson, 1912'de fahri doktorayla ödüllendirildi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder